Houtscheuren, een natuurlijk fenomeen

Inleiding

Je hebt het ongetwijfeld al meegemaakt: je bestelt een plank en op de zijkanten bevinden zich scheurtjes. Dat wil niet zeggen dat het hout van slechte kwaliteit is, maar dat de natuur aan het werk is geweest. Maar waarom gaat hout precies scheuren? En hoe kan je het voorkomen? Lees er hieronder alles over.

Hoe ontstaan scheurtjes in hout?

Hout is een product dat recht uit de natuur komt. Dat heeft als gevolg dat het kan reageren op natuurlijke processen van buitenaf. Zo speelt de luchtvochtigheid bijvoorbeeld een grote rol. In een vochtige omgeving zal het hout vocht opnemen, en dus beginnen zwellen. Wanneer de omgeving droger wordt, zal het hout vanzelfsprekend beginnen krimpen, want het vocht verdampt en verdwijnt weer uit het hout. Daardoor ontstaat er een spanningsreactie in hout: kromtrekken is het gevolg. Meer nog, er kunnen scheuren ontstaan.

Diverse varianten

We onderscheiden een aantal verschillen in houtscheurtjes. Zo heb je een hartscheur, die vertrekt vanuit het kernpunt van de stam naar de schors. Een andere soort is een windscheur. Die volgt dan weer de omgekeerde richting: van de buitenkant, richting de kern van de stam. Een splijtscheur begint aan het uiteinde van het hout en snijdt het hout aan twee zijden door. Tot slot is er nog de eindscheur, die zich op het uiteinde (de kopse kant) van het hout vertoont.

In mindere mate is het ook mogelijk dat er scheuren ontstaan bij vriesweer. In dat geval beginnen de sappen van een jonge, snelgroeiende boom aan te vriezen. Zo kunnen er ringscheuren ontstaan die langs een groeiring lopen. Naaldhout is daar bijvoorbeeld gevoelig voor.

Op de afbeelding zie je een overzicht van de meest courante scheuren.

Hoe scheuren vermijden?

Het vermijden van scheuren gaat hand in hand met het vermijden van krimpen en zwellen. In de eerste plaats is het belangrijk dat het hout waar je mee aan de slag gaat, voldoende gedroogd is. Dat hangt wel af van de houtsoort die je gebruikt. De ene houtsoort heeft namelijk wat meer nood aan droging dan de andere. Zo houd je bij de plaatsing van je project in hout rekening met hoeveel invloed het zal hebben van neerslag of zon.

Daarnaast is het ook essentieel om ervoor te zorgen dat het hout voldoende uitzettingsmarge kent bij plaatsing. Een andere manier om scheuren te vermijden, is door het hout op de juiste manier te zagen. Hout dat kwartier gezaagd is (loodrecht op de groeiringen), gaat minder krimpen of zwellen. In ieder geval is een minimale vorm van krimpen of zwellen nooit uitgesloten. Hout is en blijft een natuurlijke materie, en daar moet je rekening mee houden wanneer je ermee werkt.

Maak je dus geen zorgen als je merkt dat jouw balken, planken of constructie scheuren vertonen. Ze zijn dus zeker niet kapot, en ze worden er ook niet minder stevig van. Het is een natuurlijk fenomeen, en helemaal normaal!

Heeft deze pagina je geholpen?
Bancontact
Visa
Maestro
Mastercard
iDeal
Apple Pay
Google Pay

Bank overschrijving