Klinkers

Wat zijn klinkers? 

Klinkers zijn straatstenen die van oorsprong voornamelijk gebruikt worden in openbare werken en wegenbouw. Toch zijn klinkers ook al zeer lang een populaire bestrating om een terras, oprit of tuinpad aan te leggen. Klinkers worden gemaakt van verschillende grondstoffen en in tal van formaten. 

Welke soorten klinkers bestaan er? 

Er bestaan heel wat verschillende soorten klinkers. In de eerste plaats kunnen we een onderscheid maken op basis van de gebruikte grondstof. De meest traditionele en gekende grondstof om klinkers te maken, is gebakken klei. In België en Nederland kennen we een lange traditie van steenfabrieken die bakstenen produceren om te gebruiken als gevelsteen of bestrating. Kleiklinkers komen dus van oudsher het meest in het straatbeeld voor.
De meest natuurlijke grondstof om klinkers uit te vervaardigen is natuursteen. Hierbij worden grote brokken natuursteen in steengroeves rechtstreeks uit de natuur gewonnen. Natuursteenklinkers bestaan in een heleboel verschillende steensoorten. Denk hierbij aan blauwsteen, zandsteen, kalksteen of travertin. 
De laatste grondstof waarin klinkers worden gemaakt is beton. Beton is een mix van cement, zand, grind en water en een betaalbare grondstof om bestrating in te produceren. Betonklinkers zijn budgetvriendelijk, onderhoudsvriendelijk en hebben een lange levensduur. Dat maakt betonklinkers een populaire keuze voor zowel openbare werken als particuliere projecten. 

Naast een onderverdeling op basis van de grondstof waaruit klinkers worden vervaardigd, kan je ook een onderscheid maken op basis van het formaat. Het waalformaat is het vaakst voorkomende formaat waarin je klinkers kan aankopen. De oorsprong van het formaat stamt af van de productie rond de rivier de Waal in Nederland, waar al eeuwenlang kleiklinkers worden gebakken. Het moderne waalformaat is gestandaardiseerd op 20 of 21 cm lang x 5 cm breed x 6 cm dik. Andere gekende formaten zijn het dikformaat (21 x 7 x 6 cm), het keiformaat (20 x 10 x 8 cm), klampsteen, Lingesteen of Ijsselsteen (ca. 18 x 8 x 5 cm) en kloostermoppen (30 x 14 x 10 cm). Tegenwoordig wordt er vaker afgeweken van de gekende standaardmaten en kan je ook heel wat klinkers vinden in andere vierkante, rechthoekige of langwerpige formaten. 
Tot slot kunnen we klinkers ook onderscheiden op basis van de afwerking. Een eerste onderscheid kunnen we maken tussen bezande en onbezande klinkers. Bij bezande klinkers wordt er voor het bakken een laagje zand op de klei aangebracht. Dat voorkomt dat de stenen aan mekaar gaan kleven tijdens het bakken. Visueel zijn bezande klinkers een stukje ruwer en hebben ze een rustieke uitstraling. Onbezande klinkers zijn strakker en egaler. 
Hetzelfde visuele verschil wordt ook bereikt door de klinkers al dan niet te trommelen. Getrommelde klinkers worden na fabricage door een draaiende trommel gehaald om ze langs de zijkanten een verouderde afwerking mee te geven. Ongetrommelde klinkers hebben rechte contouren en een veel strakkere, moderne uitstraling.