Let wel op, deze regels voor een vergunning gelden enkel wanneer je nog geen tuinwand hebt geplaatst. Staat er al een tuinwand? Dan gelden er andere regels, namelijk die van de vervanging en reparatie.

Open versus gesloten tuinschermen
Ten eerste maken we een verschil tussen open en gesloten tuinschermen. Het onderscheid ligt hier niet noodzakelijk of je het scherm kunt doorkijken of niet. Hier overlopen we hoe het Belgisch wetboek het verschil tussen open en gesloten tuinafsluitingen definieert.

Onder de wetgeving rekenen we draad- of draadgaasafsluitingen als een open tuinscherm. Dergelijke tuinschermen kan je altijd zonder vergunning plaatsen, op voorwaarde dat ze niet hoger zijn dan twee meter.

Schuttingen uit composiet, hout, steenkorven of heidematten worden dan gezien als een gesloten tuinscherm. Hier maakt het ook niet uit of je door jouw tuinscherm kunt kijken of niet; het gaat om het materiaal waaruit jouw project is gemaakt. Zelfs ericamatten en andere decoratiematten behoren tot een gesloten omheining, ook al bestaat dit uit een draadafsluiting met een bekleding.

Hoe hoog mag een tuinafsluiting zijn?
Hoe hoog jouw tuinafsluiting mag zijn, hangt af van verschillende aspecten, zoals waar de afsluiting is geplaatst en uit welk materiaal die bestaat. Tuinafsluitingen vooraan, in een voortuin bijvoorbeeld, mogen niet hoger zijn dan een meter. In het geval van een open tuinafsluiting die je in de voortuin plaatst, mag deze wel twee meter zijn. Gemetselde muurtjes zijn een uitzondering: die mogen maximaal een halve meter hoog zijn.
Een schutting aan de zijkant of de achterkant van de woning of de tuin mag maximaal twee meter hoog zijn. Deze hoogte is gemeten van de voet van de schutting tot de absolute top, op het perceel waar de wand op geplaatst is.

Hoe word ik vrijgesteld van een vergunning?
Er zijn verschillende voorwaarden waar je aan moet beantwoorden om zonder vrijstelling een gesloten tuinwand te mogen plaatsen. Als jouw project niet voldoet aan deze voorwaarden, dan ben je verplicht om een stedenbouwkundige vergunning aan te vragen bij jouw stad of gemeente.

Ten eerste moet jouw tuinafsluiting aan een zekere hoogte voldoen. Om zonder vergunning een tuinschutting te bouwen, mag die niet hoger zijn dan de hierboven vermelde hoogtes. Het is niet duidelijk of deze regel rekening houdt met eventuele niveauverschillen in de tuin, hiervoor zal je moeten informeren bij de gemeente of stad waar je woont.

Daarnaast is de locatie van de tuinafsluiting ook belangrijk. Die moet volledig binnen een straal van dertig meter van de woning worden geplaatst. Een tuinafsluiting in de voortuin is dan weer een uitzondering, want daar is de afstand tot het huis minder belangrijk.

Ten slotte kan jouw gemeente of stad ook nog een aantal extra voorwaarden opleggen. Informeer dus zeker goed in het gemeente- of stadhuis welke regels er nog van toepassing zijn.



En wat met een haag?
Opnieuw gelden hier dezelfde regels: je hebt geen vergunning nodig als je haag niet hoger komt dan twee meter. Indien die wel hoger is, dan is een vergunning wel verplicht.

Hagen en bomen moeten op een bepaalde afstand van de perceelgrens worden aangeplant, om last van overhang te vermijden. Zo plaats je bomen of hoogstammen zoals eik, linde en beuk best op minimum twee meter afstand van de perceelgrens.

Als je buren niet akkoord gaan met de aanplanting van de haag, ben je verplicht om de omheining minimaal een halve meter van de grens te plaatsen. Zo kan je ook de plant gemakkelijk zelf onderhouden. Leef je die regel niet na en plaats je toch ongevraagd een haag op de perceelgrens met je buur, kunnen die je aanklagen bij de rechtbank.

Ook de omgeving van je woning is belangrijk!
Heb jij al aan de omgeving rond je tuin gedacht? Misschien ligt er een beek of een dierenweide recht aan je perceelgrens.

Grazen er dieren in de weide naast je woning? Dan ben je best voorzichtig met het planten van bepaalde hagen, zoals de uiterst giftige taxus. Ook al respecteer je de wettelijke afstand tot de grens van de weide, toch kan jij aansprakelijk zijn als een van de dieren de plant eet en ziek wordt. Dan zal je dus de haag moeten verwijderen.

Ligt er een beek achter of naast je tuin? Dan gelden hier ook andere regels. Zo moet jouw tuinwand minimaal vijf meter van deze beek liggen. Als het om een oeverzone gaat, dan staat die hoogstwaarschijnlijk afgebakend in een bekkenbeheersplan. Hierover vraag je zeker beter meer informatie aan de gemeente of stad waar je woont. Zij hebben de grondplannen en kunnen je dus met zekerheid zeggen of de beek een probleem vormt of niet.

Wat is dan niet verplicht?
Bij sommige bouwwerken, zoals een bijgebouw of een dakterras, moet je jouw project melden aan de gemeente. Gelukkig is dit niet het geval bij een tuinwand. Hier mag je dus een melding achterwege laten. Ook de medewerking van een architect of een expert is hier niet verplicht.



Wat als jouw tuinscherm tussen op de erfafscheiding staat?
Staat jouw tuinwand op een perceelgrens tussen jou en je buren? Dan zijn jullie beide verantwoordelijk voor de bekostiging, de plaatsing en het onderhoud van de tuinwand. Jullie zijn in dat geval ook beide eigenaar van de wand. Hier is een akkoord van beide partijen wel noodzakelijk, wat je kan verkrijgen bij de notaris.

Heb je geen akkoord van de tegenpartij? Dan kan je wel nog steeds een tuinwand plaatsen, maar dan op je eigen perceel. Dat moet ook maar enkele centimeters zijn. Je bent dan wel zelf verantwoordelijk voor het bekostigen van je tuinwand, maar je hoeft dan ook geen rekening te houden met het akkoord van je buren voor de plaatsing.



Zoals je kan zien zijn er meer aspecten waar je rekening mee moet houden wanneer je een tuinafsluiting wil plaatsen. Heb je een vergunning nodig? Zijn jouw buren wel akkoord? Laat de omgeving rond jouw woning het wel toe? Het zijn stuk voor stuk aspecten waar je best even bij stilstaat voor je aan jouw project begint. Wij raden altijd aan om voor de zekerheid bij de gemeente of de stad navraag te doen of een vergunning verplicht is of niet. Zo kan je pas echt zeker zijn dat alles volgens het boekje verloopt. Binnenkort kan je dan wel genieten van een erg stevige en stijlvolle tuinschutting waar je je zo veel achter kan verstoppen als je wilt.

Heb je wat meer inspiratie nodig voor jouw tuinwand? Dan hebben we verschillende reportages en handleidingen voor jouw project. Wat dacht je van een hardhouten tuinwand? Timmerman Timo legt je stap voor stap uit hoe je een hardhouten tuinwand plaatst. Of wat dacht je van composiet? Karine en Danny vertellen maar al te graag meer over hun project met een kunstig decoratieprofiel.